“Seksual oriyentasiya və gender kimliyinə qarşı ayrı-seçkilik olmamalıdır,” — Sanae Takaichi bir dəfə demişdi.
Yaponiya tarixində ilk dəfə qadın baş nazir seçilib — Sanae Takaichi. Lakin bu mühafizəkar siyasətçinin LGBTQ+ icması ilə bağlı fikirləri ölkədə və beynəlxalq mediada ciddi müzakirələrə səbəb olub.
“Geylər normaldır, amma evlilik yox”
Hərçənd Takaichi ictimaiyyət qarşısında “seksual oriyentasiya və gender kimliyinə qarşı ayrı-seçkilik olmamalıdır” desə də, eyni-cinsli evliliklərə qarşı çıxır.
O, seçki debatında “eyni-cinsli partnyora sahib olmaq normaldır, amma eyni-cinsli evliliyə qarşıyam” deyib (tərcüməyə əsasən).
2023-cü ildə parlamentin büdcə komitəsində çıxışında isə o, eyni-cinsli evliliklərin qanuniləşdirilməsini “çox çətin məsələ” adlandırıb və Yaponiya Konstitusiyasının 24-cü maddəsinə istinad edib. Həmin maddədə yazılıb ki, “evlilik yalnız hər iki cinsin qarşılıqlı razılığı əsasında baş tuta bilər.”
Bu isə o deməkdir ki, eyni-cinsli evliliyin leqallaşdırılması üçün ya yeni qanun qəbul edilməli, ya da mülki məcəllə dəyişdirilməlidir.
Gender rolları və ənənəçilik
NBC News-un məlumatına görə, Takaichi ənənəvi gender rollarını dəstəkləyir. O, imperator ailəsində varisliyin yalnız kişi xətti ilə ötürülməsinin tərəfdarıdır və evli qadınların qızlıq soyadlarını saxlamaqlarını asanlaşdıracaq qanun dəyişikliyinə qarşı çıxır. Yaponiyada qanuna görə, evli cütlüklər eyni soyad daşımalıdırlar.
Yaponiyada eyni-cinsli münasibətlərin hüquqi vəziyyəti
Yaponiyada eyni-cinsli evlilik hələ də qanuni deyil, amma bəzi şəhər və bələdiyyələr eyni-cinsli cütlüklərə partnyorluq sertifikatları verir. Lakin bu sertifikatlar heteroseksual cütlüklərin hüquqları ilə bərabər səlahiyyət vermir.
Bununla belə, son illərdə mühüm hüquqi dəyişikliklər baş verib:
2023-cü ildə Yaponiyanın Ali Məhkəməsi, trans insanların hüquqları ilə bağlı mühüm qərar qəbul edib — qanuni genderini dəyişmək üçün sterilizasiya əməliyyatının məcburi olması barədə 20 illik qanunu ləğv edib.
2024-cü ildə bir yapon apellyasiya məhkəməsi, eyni-cinsli evliliyə qoyulan məhdudiyyətləri “konstitusiyaya zidd” adlandırıb. LGBTQ+ müdafiəçiləri bu addımı “simvolik, amma mühüm irəliləyiş” kimi qiymətləndiriblər.
