“Top” olmaq sənə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinə seçilməkdə heç bir xüsusi üstünlük qazandırmayacaq – əksinə, bu barədə yayılan yanlış məlumatlar orduda xidmət şansını daha da azalda bilər.
Son günlərdə sosial mediada yayılan və sürətlə viral olan iddialara görə, guya Türkiyə ordusu yalnız “aktiv” (yəni “top”) gey kişilərin hərbi xidmətə qəbul olunmasına icazə verir. “Passiv” (yəni “bottom”) olanlar isə ordudan kənarda qalır. Ancaq bu məlumatlar həqiqəti əks etdirmir.
Bu iddia ilk dəfə 17 iyul tarixində X/Twitter istifadəçisi @karmavoodo tərəfindən paylaşılmış ekran görüntüsü ilə yayılıb. Paylaşımda deyilir: “Passiv gey kişilər Türkiyə ordusunda xidmət edə bilməz, amma aktiv olanlar üçün problem yoxdur.” Paylaşım 9.8 milyondan çox baxış toplayıb.
“Top” və “bottom” anlayışları əsasən anal seks zamanı fərdlərin rolu ilə bağlıdır – “top” penetrasiya edən, “bottom” isə qəbul edən tərəfi bildirir. Bəziləri isə bu rollar arasında keçid edən “switch” və penetrativ seksi seçməyən “side” kimliyini daşıyır.
PinkNews-un araşdırmasına görə, bu məlumat tamamilə yalandır.
Bu iddianın yayıldığı ekran görüntüsü, 2014-cü ildə istifadəyə verilmiş və istifadəçilərin müxtəlif ölkələrdəki LGBTQ+ qanunvericilik statusunu əlavə etdiyi Equaldex saytına aiddir. Sözügedən məlumat 2013-cü ilin sentyabrında – saytın sınaq mərhələsində – yüklənib və mənbə olaraq 2009-cu il tarixli Avropa Komissiyasının Türkiyə ilə bağlı irəliləyiş hesabatı göstərilib.
Hesabatda Türkiyə ordusunun homoseksuallığı “psixoseksual xəstəlik” kimi tanıdığı və açıq geylərin xidmətinə icazə vermədiyi bildirilir. Bundan əlavə, orduda xidmət etmək istəməyən şəxslər homoseksual olduqlarını sübut etmək üçün “fotoşəkil sübutları təqdim etməli” və bəzi hallarda “aşağılayıcı tibbi müayinələrə” məruz qalmalı olurlar.
Lakin bu hesabatda “yalnız top olanlar xidmət edə bilər” kimi bir tələb yer almır.
Eyni Equaldex girişi 2021-ci ildə yenilənib və 2020-ci ilin hesabatına əsaslanaraq “psixoseksual pozuntu” yanaşmasına toxunub. 2022-ci ildə isə səhvən bu qeyd əlavə olunub: “Şəxsin anal seks zamanı passiv rolda olduğunu göstərən fotoşəkil təqdim etməsi tələb olunur.”
Sonrakı düzəlişlərdə bəzi istifadəçilər qeyd ediblər ki, Türkiyə ordusunda açıq homoseksual olmaq həqiqətən problem yarada bilər, lakin anal sekslə bağlı konkret sübut tələb olunması ilə bağlı heç bir qanuni zərurət yoxdur.
Hazırda Equaldex-dəki son giriş belədir:
“2015-ci ilə qədər orduya çağırışdan azad olmaq istəyən gey kişilər, anal seks zamanı passiv rolda olduqlarını göstərən fotoşəkillərlə homoseksual olduqlarını sübut etməli idilər.”
Bu məlumat da dəqiq deyil. BBC-nin 2012-ci il hesabatına əsasən, bir gəncin sadəcə başqa bir kişini öpdüyü fotoşəklə müraciət etməsi onun hərbi xidmətə buraxılmaması üçün kifayət edib. Başqa sözlə, penetrativ seksə dair sübut təqdim etmək zərurəti yoxdur – bu, sadəcə uzun illərdir davam edən homofob stereotiplərin və rəzalətli prosedurların nəticəsidir.
