Yaşlanma mövzusu elə təqdim olunur ki, guya yalnız bahalı serumlar, kapsullar və “möcüzə” cihazları gəncliyi qoruyub saxlaya bilər.
Amma əsl həqiqət başqadır: səni gənc saxlayan şey məhsul deyil, gündəlik həyatındakı beş əsas davranışdır. Mütəxəssislər daim bu beş addımı vurğulayır, çünki onlar bioloji yaşı — yəni hüceyrə səviyyəsində yavaş-yavaş baş verən dəyişiklikləri — ən real şəkildə təsir edən faktorlardır.
Aşağıda saatı həqiqətən ləngidə bilən vərdişlər var:
1) YUXU REJİMİNİ CİDDİYƏ AL
Yatmaq bərpa prosesidir.
Bu zaman hormonlar yenidən tənzimlənir, hüceyrələrdə yığılan tullantılar təmizlənir, immun və beyin funksiyaları güclənir. Sağlam yuxu rejimi epigenetik yaşlanmanın daha yavaş getməsi ilə əlaqələndirilir. Qısa və ya bölünmüş yuxu isə yaşlanma sürətinin artması, diabet, ürək xəstəlikləri və demensiya riskinin yüksəlməsi ilə bağlıdır.
Mümkünsə, hər gün eyni saatlarda 7–9 saat yat. Otağı qaranlıq və sərin saxla. Telefonu yataq otağından kənarda qoy.
2) ÇOX OTURMA, HƏR GÜN HƏRƏKƏT ET
Fiziki aktivlik bioloji yaşa ən güclü təsir edən faktorlardan biridir — demək olar ki, yaşlanmanın “tənzimləmə düyməsi” kimidir.
Hətta sadə, bir neçə həftəlik məşq proqramları belə bədəndəki yaşlanma göstəricilərini dəyişə bilir. Həftədə 3–4 dəfə güc və dözümlülük məşqlərini birləşdir: sürətli gəzinti, qısa ağırlıq qaldırma, velosiped intervalları.
Davamlılıq qəhrəmanlıqdan daha önəmlidir. Uzun müddət oturursansa, hər saat ayağa qalx. İmkan varsa, pilləkənlə qalx, liftdən uzaq dur.
3) BİOLOJİ SAATI LƏNGİDƏN QİDALANMA VƏRDİŞLƏRİ
Bitki mənşəli, lifli və sağlam yağlarla zəngin qidalanma — xüsusilə çəki və ya qan şəkəri ilə bağlı çətinlik varsa — daha gənc bioloji profillərlə əlaqələndirilir.
Bişirdiyin və ya hazırladığın yeməkləri tərəvəz, meyvə, tam taxıl, paxlalılar, qoz-fındıq, balıq və zeytun yağı ilə qur. Ultra-emal olunmuş qidaları, əlavə şəkəri və artıq duzu minimuma endir.
Belə olanda hüceyrələr bərpa olunmaq üçün daha sağlam “materiallar” əldə edir və bədəndə stres siqnalları azalır.
4) VƏRDİŞLƏRİ YOXLA
Siqaret və həddindən artıq alkoqol birbaşa DNT səviyyəsində iz buraxır və yaşlanmanı sürətləndirir.
Hər iki vərdiş müxtəlif bioloji ölçülərdə yaşın daha sürətli artması ilə əlaqələndirilir. Nikotindən ayrılmaq çətin gəlirsə, dəstək al və cəhd etməyə davam et. Alkoqol üçün həftəlik limit qoy və bir neçə “alkoqolsuz gün” təyin et.
Qaraciyərin, ürəyin və yuxu rejimin sənə ciddi şəkildə təşəkkür edəcək.
5) STRESİ İDARƏ ET — BÜDCƏ KİMİ
Xroniki stress bütün bədənə vergi kimidir. Hormon balansını pozur, immuniteti zəiflədir, yuxu rejimini korlayır və bioloji yaşlanmanı sürətləndirir.
Gecə növbələri və ardıcıl, fasiləsiz iş həftələri bu yükü daha da artırır. Özünə həftəlik “boşluq” yarat.
On dəqiqə nəfəs məşqləri və ya meditasiya, ehtiyac olduqda terapiya, səni güldürən biri ilə gəzinti, qrafikin doludursa “yox” demək — bütün bunlar stresi xeyli azaldır.
Biz iki yaş daşıyırıq:
Xronoloji yaş — dəyişməyən rəqəmdir.
Bioloji yaş — yönləndirmək mümkün olan göstəricidir.
Bu vərdişlər həmin xəttin istiqamətini dəyişir. Bahalı deyil, təkrarlana bilir və doğru şəkildə vərdişə çevrilir. Heç bir kapsul uzunmüddətli qayğı və stabil rejimin yerini vermir.
Yaxşı yat. Hərəkətdə ol. Özünə dəyər verən biri kimi qidalan. Səni yoran vərdişlərlə dürüst ol. Və davam et.
Anti-aging sənayesi qısa yollar təklif edir — bədən isə sadəcə stabil, qayğı dolu bir rutinə ehtiyac duyur.
